Een kijkje in de keuken

Over dit artikel heb ik meer nagedacht dan normaal.
Niet zo zeer over de inhoud, wèl of ik het zou schrijven.
De namen van medicijnen komen namelijk aan bod en ik weet uit ervaring hoe gevaarlijk dat is.
Want goed spelen en over medicijnen praten?
Succes verzekerd!
Het geloof in het flesje, de pil of de spuit zit er bij velen zo diep in dat je het er nooit meer uit krijgt.
Het is de kurk waarop de verliezers in duivensport drijven.
Maar al diegenen die menen dat het daarmee en daarmee alléén te halen is zijn op weg naar dezelfde eindbestemming:
De desillusie.
Je wordt geen kampioen door kennis van medicijnen, de kampioenen danken hun status niet aan geheimen.
Die dat het best weten zijn de kampioenen zelf!

TOCH
Het artikel is er dus toch gekomen.
Ik weet dat liefhebbers nadat ze het gelezen hebben fouten gaan maken maar ik kan me troosten met de gedachte dat dat slechte lezers zijn.
Het artikel is er ook gekomen vanwege de onmetelijke hoeveelheid onzin die je hoort en leest.
Veelal van mensen die door eigen prestaties bewijzen absoluut niet te weten waarover ze praten.
En wie worden slachtoffer?
De niet presterende liefhebbers! In hun eeuwige speurtocht naar middelen om duiven te doen vliegen proberen die àlles.
De beginnende liefhebber heeft het nòg moeilijker.
We vinden het allemaal prima als iemand met duiven begint.
Alweer (nou ja 'alweer') een er bij.
Hij wordt hartelijk verwelkomd en vervolgens moet hij het zelf maar uitzoeken.
En dat doet zo'n man ook.
Niet gehinderd door kennis en gemotiveerd door de geheimdoenerij die duivensport eigen is gaat hij op zoek naar datgene wat de kampioenen wel zullen verzwijgen.
En waar moet hij zijn kennis opdoen?
Uit propaganda en van sportgenoten.
Maar propaganda wordt gemaakt om de kassa te doen rinkelen.
En de sportgenoten denken veelal 'Ze moeten het zelf maar uitzoeken'.

ANDERS
In andere sporten zie je dat niet.
Daarin krijg je lessen om je te bekwamen.
Tennis, voetbal, biljarten, schaatsen noem maar op: Eerst les, dan sport of competitie.
Alleen duivensport is anders.
De man die met duiven begint moet in al zijn onwetendheid meteen strijd leveren met de meest door de wol geverfde vedette.
Natuurlijk delft hij het onderspit.
Omdat hij 'het spul' niet heeft of de goede duiven?

Men gaat twijfelen.

MISDADIG
En tot wat mensen die twijfelen in staat zijn blijkt uit het voorbeeld van die Zuidhollander.
De brave borst sukkelde met zijn gezondheid en dat deden ook zijn duiven. Daarom werd hulp ingeroepen.
De hulpverlener had het direct gezien:
'Wateraders maar daar was iets aan te doen.'
Een week later stonden er in en rondom de hokken bakken met daarin gips en in dat gips zou 'het' zitten.
Iets dat de wateraders om zou leiden: kosten 30.000 frank.
Maar van verbetering was geen sprake.
Daarom dat de man die geheimzinnige bakken eens op hun inhoud ging onderzoeken.
Ze werden met een bijl aan diggelen geslagen en wat er vervolgens te voorschijn kwam ontnam hem bijna de adem.
Een verroest rooster in de ene bak, en... je houdt het niet voor mogelijk, ringen om gordijnen aan op te hangen in de andere.

ONVERLATEN
Geloof die handelaren in illusies toch niet beste liefhebbers.
Ze zijn minder menslievend als hun advertenties willen doen geloven. Het zijn onverlaten.
Ze dragen het vrome masker van de man die wil helpen maar tegelijkertijd hebben ze hun zakken vol spijkers om hem er mee aan het kruis te nagelen.
Ze trachten je wijs te maken dat je functioneren in de duiven- sport van geen betekenis is als je niet dat spul geeft dat de kampioenen 'steeds zorgvuldig verzwegen'.
'Nu maakt men het geheim van de kampioen wereldkundig zodat iedereen ervan kan profiteren.'
Ze zegenen je met de linkerhand maar jatten met de rechter je portemonnee uit je achterzak.

NIET HETZELFDE
Duiven kunnen het om verschillende redenen af laten weten.
De meest vorkomende is dat ze niets waard waard zijn.
Maar ik heb de indruk dat dat het laatste is waaraan liefhebbers denken.
En zo ontsnappen er bij de selektie te veel slechte duiven aan de zeis van Magere Hein.
Toch is kwaliteit vandaag de dag meer wijdverbreid dan vroeger.
Ik weiger te geloven dat er nog liefhebbers zijn die een hok duiven hebben waarvan er geen enkele in staat is prijs te vliegen.
Dertig duiven mee en maar één schamel prijsje?
Dan is er iets aan de hand.
Geen vorm of ziek.
En het is hier dat mensen fouten maken.
Want... geen vorm WIL NIET ZEGGEN wèl ziek.
Men gaat medicijnen geven, waartegen wéét men niet, dus is het effect hetzelfde als met schoenpoets vlekken trachten te verwijderen.
Of er dan helemaal niets is?
Of de kampioenen hun successen danken aan kwaliteit en kwaliteit alléén? Dat is een ander uiterste!

VEEL GEBRUIKT
Ik ga namen noemen.
Namen van spul waartoe veel kampioenen hun toevlucht nemen bij problemen.
Handig voor mensen die er voor terugdeinzen naar de meest aangewezen persoon te gaan, de dierenarts, of als er in wijde omgeving geen goed dierenarts is.
Tenminste niet iemand die iets van duiven kent.
Want de ene dierenarts is de andere niet.
Slechts een select groepje heeft zich gespecialiseerd.
Hun kennis hebben ze niet opgedaan tijdens hun studie, (duiven komen daarin amper aan bod), ze hebben zichzelf ontwikkeld.
Er ZIJN kampioenen, zij het weinig, die de dierenarts zelden of nooit bezoeken.
Hen navolgen raad ik af.
Maar wat veel kampioenen doen en 'geven' mag iedereen weten.

SLECHTE MEST.
Als de mest te groot, te groen en te kleverig, is er iets mis. En dat kan van alles zijn!
Zelfs geel.
Veel liefhebbers menen dat je in de bek kunt zien of sprake is van geel. Dat hoeft dus niet.
Een duif kan best geel hebben terwijl de keel in orde lijkt.
Verder wil gele uitwassen in de de keel niet zeggen 'dus geel'.
Kampioenen hebben zelden problemen met geel.
Die blijven dat voor. Zoals ze paratyphus, paramyxo, pokken en wormen voor blijven.
Geel is de enige kwaal waartegen je blindelings en zonder een dierenarts te raadplegen mag kuren.
Slechte mest kan ook wijzen op coli, de kwaal van deze tijd!

COLI
Vroeger leek altabactine (chloramphenicol en furaltodone) de oplossing. Maar altabactine is er niet meer of... helpt niet meer. Een ramp is dat niet.
De gespecialiseerde dierenarts kan je iets aan de hand doen dat ongeveer analoog is.
Baytril leidt ook vaak tot goede resultaten.
Dat is zeker geen nep maar ook niet het wondermiddel tegen van alles en nog wat zoals sommigen denken.
Bij problemen met coli kun je ook baat hebben met Theraprim (Oropharma), Nifuramycine (Rohnfried), Cosumix, Collistine en furoxine voor zover nog verkrijgbaar.
Vooral furoxine is, of beter was, uitstekend spul!
Wel heb ik met coli de indruk dat je wat geluk moet hebben met de medicijnen die je geeft en die vooral effectief zijn de eerste keer dat ze worden aangewend.
Problemen met de kop (zowel bij jonge duiven als oude) is de nachtmerrie van heel wat liefhebbers.
Sommigen geven het vervoer, 'de mand' de schuld.
Daarmee bedoelen ze het contact met andere duiven.
Onbegrijpelijk is dat niet.
De problemen dienen zich vooral aan na enkele vluchten:
Niezen, natte ogen, dikke koppen, rulle nekken, smekken, rode kelen.

SELECTIE
Toch geeft het te denken dat de ene liefhebber meer problemen kent dan de andere. Ik meen dat dat met selektie te maken heeft.
Dat we, door selektie, moeten streven naar een soort duiven dat opgewassen is tegen allerlei kwalen die ze belagen tijdens het transport.
Overigens is 'kopziekte' een ongelukkig woord.
Het is een verzamelnaam die gebruikt wordt voor ornithose, snot, mycoplasme, herpes, chlamydia enzovoorts.
Er kunnen zowel bacteriën als virussen in het spel zijn en een specifiek geneesmiddel dat succes garandeert bestaat niet.

Daarom lijkt me dat de eerste betrachting niet moet zijn te genezen maar te voorkomen!

Door streng te selekteren op gezondheid en aldus een soort duiven op je hokken te krijgen met veel natuurlijke weerstand.
Daarbij verdient het leefmilieu, de hokken dus, aandacht.
Als de problemen zich voordoen tijdens het seizoen heb je natuurlijk weinig keus. Dan mòet je optreden.

WAT?
Aureomycyine, streptomycin, sygmamycine, doxycycline, lincospectin, suanuvil, chloortetracyclyne zijn de meest gebruikte middelen.
De meeste zijn aan elkaar verwant en zowel inspuitbaar als toe dienen via het drinkwater.
Welk het best is?
De vraag zou moeten zijn welke het minst slecht is!
Geneesmiddelen zijn immers per definitie schadelijk, vooral bij veelvuldig of ondeskundig gebruik.
Maar als het dan toch moet heb ik het idee dat je een beetje mazzel moet hebben als je naar de medicijnpot grijpt.
Want de geaardheid van de boosdoener bepaalt het resultaat van de medicatie en die geaardheid is soms moeilijk te bepalen.

GEEL
Periodiek kuren tegen geel is een 'must' geworden.
Omdat geel de toegangspoort is tot veel andere kwalen moet je 365 dagen op een jaar waakzaam zijn.
Overigens kun je geel wel genezen, maar niet voorkomen.
Met andere woorden:
Je kunt vandaag de duiven vrij maken maar als het tegen zit heb je al gauw weer prijs, hebben de duiven zich herbesmet.
Ronidazole is het meest populair, Emtryl (inmiddels uit de handel) was mogelijk het meest effectief en... het gevaarlijkst.
Probleem met Emtryl was de dosering!
Is een beetje te veel Ridsol geen probleem, te veel Emtryl kan fataal zijn.
Goed om te weten als je kuurt met warm weer als duiven extra veel drinken. De duiven worden geacht een bepaalde hoeveelheid van het medicijn 'binnen' te krijgen.
De fabrikant mag dan wel aangeven 'zoveel per liter', de duif beslist nog altijd zelf hoeveel die drinkt.
Overigens merk je dat duiven lichter worden tijdens een geelkuur.
Dit is te ondervangen door mèt het anti-geelmiddel druivensuiker of honing in het drinkwater te doen.
Wetenschappelijk is dat te verklaren maar dat zou een te moeilijk verhaal worden.

SLIJMEN
Over slijmen in de bek bestaan veel misverstanden.
Er zijn diverse middelen in de handel die je duiven meteen van slijm verlossen.
Ze hebben hetzelfde effect als... een greepje zout in de bek.
Het resultaat is spectaculair, de slijmen komen overvloedig te voorschijn maar.... de zondag nadien is het weer geen prijs!
De verklaring is simpel:
Slijmen zijn geen ziekte maar een symptoom van.
Daarom werken die anti-slijmmiddelen niet.
De gevolgen van een kwaal (de slijmen dus) worden (tijdelijk) weggenomen maar daarmee niet de kwaal zelf.
Slijmen kunnen ook het gevolg zijn van een slecht onderkomen en te zwaar voer.
En tocht dan?
Ik begin steeds meer te geloven dat duiven beter tegen tocht kunnen dan algemeen wordt verondersteld.
Een dag bij broeierig weer doorbrengen in een overvolle duivenwagen lijkt de gezondheid meer te bedreigen dan een maandenlang verblijf in een volière waar het dwars doorheen waait.

HET VLIESJE
Vroeger klaagden liefhebbers meer over het vliesje dan nu.
Omdat ze ondervonden dat, als de oogjes verder perfect droog zijn, het vliesje geen hinderpaal hoeft te zijn om te presteren.
Druppelen was altijd het middel om het vliesje te onderdrukken.
Neo Cortef en Terra Cortril waren voortreffelijke middelen maar inmiddels verboden Vanwege de cortisone in die druppels of zalven.
Of je met cortisone te maken hebt zie je aan de naam.
De 'COR' in CORneo, Neo CORTef, Terra CORTtrill, KenaCORT, LederCORT enzovoorts verwijst naar CORtisone.
Overigens mis ik Neo Cortef en Terra Cortrill wel.
Terra Cortrill met name werkt spectaculair als van de ene dag op de andere een oog dicht zit.

Ik ken geen alternatieve middelen die hetzelfde resultaat hebben.

COCCIDIOSE
Weinig goede spelers kuren tegen coccidiose.
Coccidiose krijg je op slechte hokken en bij verzwakte duiven.
Zo gaat het vaak samen met strepto-coccen, wormen en paratyphus.
Maar goede spelers hebben geen slechte hokken en laten de duiven niet verzwakken.
Verder moge het raar klinken maar ik ondervond dat je juist last krijgt van coccidiose als je vaak kuurt!
Vroeger liet ik regelmatig mest onderzoeken en steeds weer was het prijs: coccidiose!
Tot ik het beu werd. Dat was nadat ik een beste uitslag maakte met duiven die (licht) coccidiose hadden.
Ik ben gestopt met kuren en... had geen last meer van coccidiose. Coccidiose is trouwens een van de kwalen waarvan duiven spontaan kunnen genezen.
Volgens deskundigen hebben eendaagse kuurtjes of het opsteken van een enkel pilletje weinig effect bij serieuze problemen.
Wat coccidiose betreft denk ik ook dat de besmettelijkheid vroeger zwaar werd overdreven. Dat niet heel je hok direct gevaar loopt als een duif besmet is.

WORMEN
Kuren tegen wormen doe je alleen als duiven wormen hebben!
Om dat vast te stellen heb je een dierenarts nodig.
Geef die liever wat centen voor een consult dan dat je duiven met medicijnen behandelt die ze niet nodig hebben.
Soms gebeurt het dat je in de uitwerpselen lijnzaad vindt dat niet is verteerd. Of streepjes bloed.
Dat kan wijzen op wormen en niet weinig.
Dat een wormkuur gevolgd dient te worden door een grondige ontsmetting (de brander) is bekend.
Overigens hebben jonge duiven zelden wormen. Wormen bedreigen vooral vasthouders (met name in volières) die op een vochtige bodem huizen.

VITAMINES
Vitamines moet je geven als je er in gelooft.
Ik geloof er niet in.
Als je medicijnen toedient moet je snel verbetering zien.
Binnen twee dagen zeg maar.
Na een vitaminestoot merkte ik nog nooit een opflakkering van vorm. Ik heb ook herhaaldelijk proeven gedaan:
Een deel van de duiven vitamines gegeven, andere niet.
Nooit merkte ik enig verschil.
Niet aan de duiven en niet op de uitslagen.
Vitamines geef ik aan vasthouders in de volière die niet te veel zon zien en in de ruitijd, niet in het seizoen.
Als je meent vitamines geeft neem altijd een zogenaamd complex. Verschillende soorten samen dus. Nooit vitamine A, D of of bijvoorbeeld B alleen! Dat is gevaarlijk. Geef ook alleen vitamines die gefabriceerd zijn door een firma met naam of verkocht door een deskundig dierenarts.
Koop geen duistere potjes of flesjes met daarop alleen het woord 'vitamines'.